مشخصات جغرافيايي

شهرستان سرپل ذهاب از شمال به شهرستان جوانرود، ‌از خاور و جنوب خاوری به شهرستان اسلام آباد غرب، از جنوب و جنوب باختری به شهرستان گيلان غرب و از باختر به شهرستان قصر شيرين و خاك عراق محدود می‌شود. شهر سرپل ذهاب مركز شهرستان سرپل ذهاب، در 52 درجه و 45 دقيقه درازای جغرافيايی و 28 درجه و 34 دقيقه پهنای جغرافيايی، در 550 متری از سطح دريا و در 147 كيلومتری راه اصلی كرمانشاه – قصر شيرين قرار دارد. رود دايمی الوند از ميان شهر می‌گذرد و آب و هوای آن نسبتا گرم و نيمه خشك است. 

وجه تسميه و پيشينه تاريخي

سرپل ذهاب در جوار ويرانه های شهر قديمی حلوان بنا شده و قلعه مخروبه‌ای نيز در نزديكی آن قرار دارد. سرپل ذهاب به عنوان دژ و پايگاه مرزی ايران باستان بود كه در زمان حمله عرب ها به ايران از بين رفته و تنها آثاری از پايه های آجری آن بر جای مانده است. در كتب تاريخی از اين ناحيه به عنوان «زهاو» مركز ايالت حلوان نام برده شده است. كلمه ذهاب در لغت به معنای آب مقطر، خوب و هم چنين به معنی چشمه و منبع آب آمده است و ظاهرا ‌اين شهر به علت چشمه سارها و سراب های فراوان، به ذهاب مشهور شده است. نام ديگر اين ناحيه سرپل است كه از نام پلی بر روی رودخانه الوند در 12 كيلومتری ذهاب اخذ شده است. اين شهر طبيعتی بسيار زيبا دارد. قدمت اين شهر به زمان مادها می رسد كه در نوشته های جغرافی دانان بعد از اسلام بنام حلوان ياد شده و آشوريان به آن «كالمانو» می گفتند. اين منطقه در زمان ساسانيان استانی به نام ‹‹خسرو شادفيروز››‌ و دربردارنده پنج شهر ‹‹فيروز قباد››، ‹‹كهستان››، ‹‹تامرا››، ‹‹ارپل›› و «خانقين» بوده است. در دوران خلفای عباسی اين ناحيه تابع حكومت بغداد بود. اما بعدها به استثنای دوره زنديه و قاجاريه كه توسط پادشاهان عثمانی اداره می شد، همواره جزء قلمرو ايران بوده است.

                                                    
این شهرستان در 8 سال دفاع مقدس همواره محد دلاوری ها وشجاعت های بسیار بوده است.تصاویر زیر مربوط به  بمباران های پادگان ابوذر شهر ستان سرپل ذهاب می باشد.